Badanie ankietowe przeprowadzone przez Fundację OnkoCafe - Razem Lepiej w ramach kampanii ProstaTa Historia zostało skierowane do lekarzy specjalizujących się w leczeniu raka gruczołu krokowego. Celem badania było poznanie potrzeb klinicystów w obszarze komunikacji z pacjentem z rakiem gruczołu krokowego i jego bliskimi. W ankiecie przeprowadzonej drogą internetową wzięło udział 100 lekarzy.
Respondenci rekrutowani byli głównie za pośrednictwem instytucji i szpitali związanych z terapią pacjentów z rakiem gruczołu krokowego, w tym między innymi dzięki wsparciu: konsultanta krajowego w dziedzinie urologii, Polskiego Towarzystwa Urologicznego, Katedry i Kliniki Urologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, sieci szpitali Magodent Grupa LuxMed, Kliniki Nowotworów Układu Moczowego Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej - Curie w Warszawie oraz Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock.
– Z codziennej praktyki psychoonkologicznej i współpracy z lekarzami specjalistami zajmującymi się terapią pacjentów z rakiem prostaty wiedzieliśmy, że proces diagnozy i leczenia tego nowotworu jest bardzo wymagający emocjonalnie, zarówno dla samego pacjenta, jak i jego rodziny. Do najbardziej charakterystycznych problemów natury psychicznej u pacjentów cierpiących na raka prostaty zaliczają się: silne skrępowanie i poczucie winy, chęć utajenia diagnozy przed partnerem, drastyczny spadek samooceny i dominujący strach przed utratą męskości. Stan pacjenta w dużej mierze zależy od tego, jak będzie wyglądać jego relacja z lekarzem prowadzącym. Mając na uwadze obciążenie lekarzy zarówno obowiązkami związanymi z procedurami medycznymi, jak i wsparciem emocjonalnym swoich pacjentów, postanowiliśmy zbadać ich potrzeby komunikacyjne w relacji pacjent-lekarz – mówi Adrianna Sobol, psychoonkolog i członkini Zarządu Fundacji OnkoCafe - Razem Lepiej.
W badaniu 97 proc. ankietowanych lekarzy specjalistów potwierdziło, że ich zdaniem komunikacja odgrywa znaczącą rolę w relacji pacjenta z lekarzem. Ponad połowa respondentów preferowała, gdy pacjent na wizytę przychodzi przygotowany (z listą pytań dotyczących przebiegu terapii) i pozostaje aktywnie zaangażowany w proces leczenia.
Tylko 31 proc. lekarzy specjalistów zadeklarowało znajomość technik wspierania pacjenta w trudnych momentach leczenia, takich jak wystąpienie przerzutów i ich wykorzystywanie w codziennej pracy. Niemal 70 proc. ankietowanych przyznało, że albo nie posiada takiej umiejętności, albo woli pozostawić to zadanie specjaliście w dziedzinie psychoonkologii.
Tylko 41 proc. lekarzy zadeklarowało, że kieruje pacjenta do psychoonkologa. Pozostała część specjalistów przyznała, że skupia swoją uwagę na leczeniu somatycznym, pomijając komponent emocjonalny. 80 proc. ankietowanych lekarzy specjalistów uważała, że dostępność opieki psychoonkologicznej na oddziale bądź w poradni specjalistycznej wpływa na przebieg leczenia pacjenta z rakiem gruczołu krokowego, jednak wielu z nich zadeklarowało brak dostępności takich usług na terenie swoich placówek medycznych. Aż 74 proc. badanych uważało, że specjaliści onkolodzy powinni uczestniczyć w szkoleniach z zakresu psychoonkologii i komunikacji w relacji lekarz-pacjent.
Zdaniem specjalistów wpływ obecności osoby bliskiej w momencie przekazywania niepomyślnych informacji dotyczącej zdrowia pacjenta jest bardzo ważny dla efektywności prowadzonej terapii.
95 proc. ankietowanych lekarzy przyznało, że nie posiada wiedzy na temat przynależności pacjenta do organizacji pacjenckiej, w której chory mógłby znaleźć rzetelną wiedzę i fachowe wsparcie.
– Wyniki ankiety, wskazujące na niewiedzę lekarzy odnośnie do przynależności pacjentów z rakiem prostaty do organizacji pacjentów, są dla nas istotną wskazówką. Zauważamy, że działania świadomościowe w zakresie oferty naszej Fundacji dla pacjentów z nowotworami gruczołu krokowego powinny być w większym stopniu kierowane do lekarzy specjalistów. Dzięki temu klinicyści będą mogli kierować pacjentów do wyspecjalizowanych w pomocy chorym i ich bliskim organizacji, gdzie pacjenci znajdą rzetelną wiedzę i psychologiczne wsparcie w terapii. W naszej ankiecie ponad 82 proc. lekarzy zasygnalizowało potrzebę dostępności bezpłatnych poradników dla pacjentów, zawierających podstawowe informacje dotyczące procesu leczenia, możliwości wsparcia psychologicznego i dietetycznego. To dobra okazja, by przypomnieć stronę kampanii ProstaTa Historia: http://prostatahistoria.pl/ z bazą przystępnie podanej wiedzy na temat prostaty – mówi Anna Kupiecka, prezes Fundacji OnkoCafe - Razem Lepiej.
